گزارش
آزادی بیان در هفتهای که گذشت
(۲۲ تا ۲۹ دی ۱۴۰۲)
* بند اول منشور کانون نویسندگان ایران: آزادی اندیشه و بیان و نشر در همهی عرصههای حیات فردی و اجتماعی بیهیچ حصر و استثنا حقِ همگان است. این حق در انحصار هیچ فرد، گروه یا نهادی نیست و هیچکس را نمیتوان از آن محروم کرد.
جمعه ۲۲ دی ۱۴۰۲
ــ شروین حاجیپور، خواننده و ترانهسرا، به خاطر ترانهی «برای» به دادسرا احضار شد.
ــ محمد شباهتی، دانشجوی دانشگاه تهران، برای تحمل دوران محکومیت خود به ۵ سال حبس به زندان اوین منتقل شد. به نوشتهی برخی رسانهها، این حکم به پروندهای در سال ۱۳۹۹ برمیگردد با اتهام «اجتماع و تبانی» که کلیهی مراحل آن غیابی انجام گرفته و حکم به صورت شفاهی به وکیل او اعلام شده است.
شنبه ۲۳ دی
ــ مهرداد (محمد) درواع، روزنامهنگار، به اتهامهای «تبلیغ علیه نظام»، «نشر اکاذیب»، «تحریک به قصد بر هم زدن امنیت کشور» و «اهانت به رهبر» در دادگاه انقلاب بندرلنگه به۱۰۰ روز حبس تعزیری و ۶ ماه حبس تعلیقی محکوم شد.
ــ مجازات نقدی خسرو علیکُردی، وکیل دادگستری، به اتهام «نشر اکاذیب» و «افشای اسرار» در دادگاه تجدیدنظر تأیید شد.
یکشنبه ۲۴ دی
ــ الهه محمدی و نیلوفر حامدی، روزنامهنگاران زندانی، پس از ۱۷ ماه بازداشت با قید وثیقه به طور موقت آزاد شدند.
ــ محمدامین سلطانزاده، دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، با رأی دیوان عدالت اداری به ۳ نیمسال محرومیت از تحصیل و تبعید به کاشان محکوم شد.
ــ ایرج رهنما و غلامرضا غلامی، دو معلم محبوس در زندان عادلآباد شیراز، در اعتراض به صدور احکام ناعادلانه برای فعالان صنفی معلمان استان فارس دست به اعتصاب غذا زدند.
ــ محمد داوری، فعال کارگری، که به اتهام «توهین به رهبر» به ۳ سال حبس تعزیری، منع خروج از کشور با ابطال گذرنامه، منع فعالیت در فضای مجازی و ۲ سال تبعید به بردسیر کرمان، و به اتهام «تبلیغ علیه نظام به نفع گروههای معاند در فضای مجازی» به ۱ سال و نیم زندان محکوم شده است، برای اجرای حکم حبس احضار شد.
دوشنبه ۲۵ دی
ــ فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران اسامی ۷ روزنامهنگار زندانی در ایران را بدین ترتیب گزارش کرد: ریبوار سیدمحمدی، کامیار فکور، سلطانعلی عابدی، ویدا ربانی، سعیده شفیعی، نسیم سلطانبیگی و ابراهیم رشیدی.
ــ بهروز بهروزی (مدیرمسئول یک روزنامه در تهران) به اتهام «نشر اکاذیب» و «چاپ و انتشار اسناد رسمی و محرمانه» و بابک امینی (مدیرمسئول یک پایگاه خبری و تحلیلی) در دادگاه جرائم سیاسی و مطبوعاتی مجرم شناخته شدند.
ــ امیررضا اصغری، دانشجوی دانشگاه حکیم سبزواری، بابت «اخلال و ایجاد وقفه و مزاحمت برای کلیه امور و برنامههای دانشگاه» به حکم شورای انضباطی به منع موقت از تحصیل محکوم شده است.
ــ نرگس محمدی، فعال حقوق بشر، بابت اتهام «تبلیغ علیه نظام» به ۱۵ ماه زندان، ۲ سال تبعید به خارج از تهران و استانهای مجاور، و ۲ سال ممنوعیت خروج از کشور، عضویت در گروههای اجتماعی و استفاده از تلفن هوشمند محکوم شد.
ــ قوه قضاییه جمهوری اسلامی اعلام کرد که برای الهه محمدی و نیلوفر حامدی به دلیل «انتشار تصاویری از کشف حجاب آنها پس از آزادی از زندان» پرونده جدیدی گشوده شده است.
ــ گزارش سایتِ شاخص آزادی اینترنت در سال ۲۰۲۳ نشان داد که ایران در میان ۷۰ کشور بررسیشده از نظر دسترسی آزادانه به اینترنت پس از میانمار و چین در بدترین وضعیت قرار دارد؛ از نظر رعایت حقوق شهروندان (با رتبهی یک) بدترین کشور است، و از نظر شاخص محدودیت محتوا (سانسور) در اینترنت رتبهی چهارم را دارد.
سهشنبه ۲۶ دی
ــ تهمینه مهدیان، دانشجوی دانشگاه هنر تهران، به دلیل انتشار نظرات انتقادی خود در شبکههای اجتماعی مجازی از شرکت در امتحانات پایان ترم محروم شد.
ــ گلاله وطندوست، وکیل دادگستری و از فعالان حقوق زنان در مریوان، به اتهامهای «تبلیغ علیه نظام» و «تشکیل گروه» در دادگاه انقلاب سنندج به ۶ سال و ۷ ماه و ۲۰ روز حبس محکوم شده است.
چهارشنبه ۲۷ دی
ــ آبتین گلکار، مترجم و استاد دانشگاه تربیت مدرس، در اعتراض به ادامهی برخوردها با اساتید و دانشجویان استعفا داد.
ــ ساسان چمنآرا، خواننده و مدرس موسیقی اهل ایلام، که سال گذشته به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام» به پنج سال حبس محکوم و با تودیع وثیقه از زندان تهران بزرگ آزاد شده بود، پس از تفتیش منزل و ضبط شماری از وسایل الکترونیکی خواهرش، بازداشت و به ادارهی اطلاعات ایلام منتقل شد.
ــ در نخستین دادگاه علنی پروندهی قتل داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر، از حضور خبرنگاران جلوگیری شد.
ــ عبدالله مومنی، جامعهشناس، که پیشتر به اتهام شرکت و سخنرانی در همایش آنلاین «گفتوگو برای نجات ایران» به «فعالیت تبلیغی علیه نظام» متهم و به یکسال زندان محکوم شده بود برای اجرای حکم به زندان منتقل شد.
ــ وبسایت خبری دیدار نیوز در تهران فیلتر شد.
ــ سینا بندعلیزاده، شهروند اردبیلی، که روز دوشنبه به دلیل نشر مطالب اعتراضی نسبت به شرایط کشور در فضای مجازی بازداشت شده بود با تودیع وثیقه از زندان این شهر آزاد شد.
پنجشنبه ۲۸ دی
ــ شهرکتاب بوستان به خاطر حجابنداشتن مراجعان پلمب شد.
ــ قرار بازداشت موقت ابراهیم رشیدی، روزنامهنگار در مشگینشهر، که به «تبلیغ علیه نظام» و «نشر اکاذیب» متهم شده است، یک ماه دیگر تمدید شد.
ــ طاهر اصغرپور، معلم، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه تجدیدنظر استان البرز به ۴ ماه حبس محکوم شد.