گزارش
آزادی بیان در هفتهای که گذشت(۱۱ تا ۱۶ اسفند ۱۴۰۳)
* بند اول منشور کانون نویسندگان ایران:
آزادی اندیشه و بیان و نشر در همهی عرصههای حیات فردی و اجتماعی بیهیچ حصر و استثنا حقِ همگان است. این حق در انحصار هیچ فرد، گروه یا نهادی نیست و هیچکس را نمیتوان از آن محروم کرد.
جمعه ۱۰ اسفند
ــ شماری از استادان دانشگاههای ایران در نامهای سرگشاده خطاب به رئیس قوهی قضائیه، با ناروا دانستن صدور حکم حبس برای محمد سعادتی (عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند) به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «نشر اکاذیب»، متذکر شدند که بیان عقاید و اظهارنظرهای علمی مطابق اصول قانون اساسی مشمول آزادی بیان است.
ــ کاظم صفابخش، فعال مدنی آذربایجانی، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به دادسرای انقلاب مشکینشهر احضار شد.
شنبه ۱۱ اسفند
ــ مهرگان نامآور، شاعر و نویسندهی دهدشتی، به دست نیروهای امنیتی در خانهی خود بازداشت شد. از دلایل این بازداشت و محل نگهداری او هنوز اطلاعی در دست نیست.
ــ بیتا صادقیان، خواننده و معلم آواز، در پی انتشار ویدیوهایی از اجراهای خود در صفحهی شخصیاش، به اتهام «جریحهدار کردن عفت عمومی و انتشار آثار مبتذل به وسیلهی سیستمهای رایانهای» به دادسرای اصفهان احضار شد.
ــ بهزاد باغانی، شهروند ساکن سبزوار، در پی انتشار مطلبی در صفحهی شخصی خود به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به رهبری» در دادگاه انقلاب این شهر به بیش از ۲۲ ماه حبس محکوم شد که بهمدت ۵ سال تعلیقی است.
ــ ناهید ملوندی، شهروند ساکن سبزوار، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه انقلاب این شهر محاکمه شد.
ــ جواد علیکردی، وکیل دادگستری، در پی لغو قرار تعلیق حکم حبس، به دست نیروهای ادارهی اطلاعات در مشهد بازداشت و به زندان وکیلآباد این شهر منتقل شد.
ــ محکومیت طاهره نوروزی (شهروند بهایی ساکن شیراز) به یک سال حبس با اعمال محدودیت تردد به اتهام «تبلیغ علیه نظام»، با نصب پابند الکترونیکی، به اجرا درآمد.
یکشنبه ۱۲ اسفند
ــ شش تن از عوامل فیلم «کیک محبوب من» ازجمله بهتاش صناعیها، مریم مقدم، غلامرضا موسوی، لیلی فرهادپور و اسماعیل محرابی به اتهامهایی چون «تبلیغ علیه نظام»، «جریحهدار کردن عفت و اخلاق عمومی» و «تهیه، تولید و تکثیر فیلم با محتوای متبذل» در دادگاه انقلاب تهران محاکمه شدند.
ــ عبدالعزیز عظیمیقدیم، فعال مدنی محبوس در زندان اوین، با اقدام به اعتصاب غذای خشک در اعتراض به «عدم استقلال قوه قضاییه»، «تصمیمگیریهای قضایی توسط وزارت اطلاعات» و «رفتار خصمانه علیه فعالان مدنی آذربایجان» اعلام کرد تا زمان رسیدگی به مطالبات خود و پاسخگویی رئیس قوهی قضاییه به این کار ادامه میدهد.
ــ سعداله آیینی، از بازداشتشدگان اعتراضات سال ۱۴۰۱ در دهلران، برای اجرای حکم ۱۲ سال حبس بازداشت و به زندان مرکزی ایلام منتقل شد.
ــ بهنام نزادی، وکیل دادگستری، که به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه تجدیدنظر اراک به ۴ ماه حبس و ۲ سال محرومیت از وکالت و به اتهام «نشراکاذیب و انتشار اسرار محرمانه» در دادگاه کیفری اراک به ۱۷ ماه حبس محکوم شده است بازداشت و به زندان منتقل شد.
ــ علیرضا فرشی، فعال مدنی آذربایجانی، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» در دادگاه انقلاب تهران محاکمه شد.
دوشنبه ۱۳ اسفند
ــ دانیال مقدم، خوانندهی رپ اعتراضی، از اجرای حکم یک سال حبس خود با پابند الکترونیکی خبر داد.
ــ یاشار سلطانی، روزنامهنگار و مدیرمسئول اسکاننیوز، یک روز پس از انتشار گزارشِ «گم شدن ۶۱ تُن طلای بانک مرکزی در یک سال» با اعلام جرم دادسرای فرهنگ و رسانه روبهرو شد.
ــ حسن باقرینیا، استاد اخراجی دانشگاه حکیم سبزواری، به اتهام «تشکیل و ادارهی گروه با هدف برهمزدن امنیت کشور»، «توهین به رهبری» و «اجتماع و تبانی» در دادگاه انقلاب مشهد درمجموع به ۱۰ سال و ۹ ماه حبس و مجازاتهای تکمیلی محکوم شد که پنج سال از حکم صادرشده به مدت ۵ سال تعلیقی است.
ــ برخوردِ خشونتآمیز و تیراندازی نیروهای انتظامی به تجمع کارگران شهرداری تکاب (در اعتراض به عدم پرداخت حقوق) به مضروب شدن شماری از کارگران و اصابت گلوله به چهار تن از آنان به نامهای امیر راها، مقصود قربانپور، ایرج مرادی و حمید نویدی انجامید.
ــ ودود اسدی، فعال مدنی آذربایجانی، که به اتهام «اجتماع و تبانی» به ۹ ماه حبس تعزیری محکوم شده است بازداشت و به زندان اوین منتقل شد.
ــ علی پویانیمقدم، شهروند سبزواری، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به دلیل انتشار چند مطلب در صفحهی اینستاگرام خود در دادگاه انقلاب این شهر محاکمه شد.
ــ مریم دریسی، شهروند کازرونی که دوران محکومیت خود را بهصورت رأیباز سپری میکرد، پس از مراجعه به زندان عادلآباد شیراز (برای اخذ امضای حضور و غیاب) بازداشت و به زندان منتقل شد.
سهشنبه ۱۴ اسفند
ــ با پیوستن زندان میاندوآب به «کارزار سهشنبههای نه به اعدام»، زندانیان در ۳۸ زندان کشور با درخواست «اقدامات جدیتر و عاجلترِ وجدانهای بیدار جهان برای توقف ماشین کشتار در ایران» پنجاهوهشمین هفتهی کارزار را در اعتصاب غذا به سر بردند.
ــ همزمان با پنجاهوهشتمین هفتهی «کارزار سهشنبههای نه به اعدام»، شماری از خانوادههای زندانیان سیاسی محکوم به اعدام در اعتراض به صدور احکام اعدام فرزندانشان مقابل زندان اوین تجمع کردند.
ــ مطلب احمدیان، فعال سیاسی محبوس در زندان اوین، در پانزدهمین سال حبس بدون مرخصی خود در نامهای به گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران به شکنجههای دوران بازداشت و وخامت وضع جسمانی خود اشاره کرد و خواستار توجه بیشتر به موضوع محرومیت درمانی زندانیان سیاسی شد.
ــ ایمان خدری، شهروند ساکن مسجدسلیمان، با خشونت به دست مأموران اطلاعات سپاه در خانهی خود بازداشت شد و به مکانی نامعلوم انتقال یافت. او چندی پیش در ویدیویی از فقر و فساد و تبعیض گفته و از زندانیان سیاسی حمایت کرده بود.
ــ اسداله هادی و خسرو رهنما، از بازداشتیهای اعتراضات سال ۱۴۰۱ که به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «اقدام علیه امنیت ملی» هر یک به ۵ سال حبس محکوم شدهاند، از زندان اوین به زندان قزلحصار کرج منتقل شدند.
چهارشنبه ۱۵ اسفند
ــ ماندانا صادقی، رضا محمدی و آرش قلعهگلاب (سه روزنامهنگار و نویسنده) به اتهامهایی چون «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، «اجتماع و تبانی» و «ارتباط با دول متخاصم» در دادگاه انقلاب آبادان محاکمه شدند.
ــ حکم ۷۴ ضربه شلاقِ مهدی یراحی، خواننده و آهنگساز معترض (که پس از انتشار ترانهی «روسریتو» به حبس و شلاق محکوم شده بود) در دادسرای امنیت اخلاقی تهران اجرا شد.
ــ محمدرضا دانایی، مدیرمسئول کانال تلگرامیِ «خبر فوری»، در پی شکایت سازمان صدا و سیما به اتهام «نشر اکاذیب از طریق رایانه» به دادسرا احضار شد.
ــ آرزو جلیلزاده، معلم ساکن سردشت، بدون ارائهی حکم قضایی به دست نیروهای امنیتی بازداشت و به یکی از بازداشتگاههای ارومیه منتقل شد.
ــ سه فعال مدنی آذربایجانی به نامهای امین تقیزاده، صمد حیدری و رضا سلیمی به اتهامهایی چون «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی» به دادسرای تبریز احضار شدند.
ــ کیانوش چراغی، شهروند دهلرانی که دوران حبس خود به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «نشر اکاذیب از طریق رایانه» را در زندان ایلام سپری میکرد در اعتراض به انتقال خود از این زندان به زندان درهشهر اعتصاب غذا کرد.
ــ اصر دانشفر، فعال مدنی که در پی انتشار فراخوان تجمع اعتراضی به تداوم حصر خانگی سه چهرهی سیاسی به اتهام «اجتماع و تبانی» بازداشت و به قید کفالت آزاد شده بود، به دادسرای انقلاب تهران احضار شد.
ــ حکم ۵ سال حبس برای مهدی حمتی (فعال سیاسی محبوس در زندان قزلحصار کرج) در دیوانعالی کشور عیناً تأیید شد.
پنجشنبه ۱۶ اسفند
ــ حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی سنندج با احضار و بازجویی سیمین چایچی (شاعر و نویسنده) او را از هرگونه فعالیت مرتبط با روز جهانی زن (۸ مارس) منع کرد.
ــ هستی امیری، فعال دانشجویی، پس از تفتیش خانهاش به دست مأموران امنیتی و ضبط وسایل الکترونیکیاو به دادسرای اوین احضار شد.
در هفتهای که گذشت:
ــ سامان بیدار، فعال مدنی آذربایجانی که چند روز پیش به دست مأموران اطلاعات سپاه اردبیل بازداشت و صفحهی اینستاگرام او از دسترس خارج شده بود، به گفتهی خانوادهاش، به بازداشتگاه اطلاعات سپاه تبریز انتقال یافته است.
ــ شماری از فعالان سیاسی در زندانهای کشور با بیتوجهی یا کارشکنی مقامات زندان از رسیدگی پزشکی و از اعزام به بیمارستان محروم ماندند. از آن جمله کاظم علینژاد (زندان اوین) بهرغم تشخیص پزشکان مبنی بر نیاز به عمل جراحی؛ مصطفی رمضانی (زندان قزلحصار کرج) که از عوارض شکستگی پا رنج میبرد؛ و ابراهیم صدیقهمدانی (زندان ارومیه) که با وجود سن زیاد و ابتلا به بیماری دیابت، دوران حبس ۱۶ سالهی خود را بدون رعایت اصل تفکیک جرایم سپری میکند.